Karmienie przed treningiem?

Dlaczego koń nie może mieć pustego żołądka?

Potrzeba zadawania paszy objętościowej wynika z budowy układu pokarmowego konia. Konie w naturze pobierają paszę praktycznie cały czas (16- 20 godzin dziennie), małymi partiami i do takiego trybu przystosowany jest ich żołądek, który produkuje w części gruczołowej stale kwas solny, nawet podczas braku jedzenia! Górna część żołądka (wpustowa) pozbawiona jest gruczołów trawiennych. Żołądek ma pojemność 8-15 l i nie powinien być wypełniony więcej niż dwóch trzecich.

Owrzodzenie części wpustowej żołądka jest spowodowane długotrwałym działaniem kwasu solnego na śluzówkę w tej części. Dzieje się tak, gdy koń ma długie przerwy w jedzeniu paszy objętościowej (np. wtedy, gdy ma paszę objętościową zadawaną trzy razy dziennie po przysłowiowym plasterku) i gdy podajemy duże ilości ziarna na jeden posiłek, które dodatkowo podwyższają pH.

Część bezgruczołowa żołądka jest chroniona przed kwasem poprzez buforujące działanie śliny (wytwarzana podczas żucia włókna) a także dzięki ciągłemu wypełnieniu paszą objętościową, gdzie najlepsze właściwości buforujące ma siano lub sieczka z lucerny.

Jeśli jeździmy na koniu który ma pusty żołądek, a co więcej przewidujemy trening z dużą ilością kłusa, galopów lub skoki to kwas z części gruczołowej “chlupie” i uszkadza śluzówkę części bezgruczołowej, co jest istotną przyczyną powstawania wrzodów.

Jeśli twój koń nie miał dostępu do paszy objętościowej przez 2 godziny albo i więcej przed planowanym treningiem bezwzględnie podaj mu siano lub sieczkę, najlepiej z lucerny, jeśli może być włączona do diety konia.

Jaką ilość paszy należy podać przed jazdą?

To jaką ilością siana powinniśmy nakarmić konia przed jazdą zależy od jego dostępu do paszy objętościowej (pastwiska lub siana). Jeśli koń nie miał dostępu do paszy przez ponad 2 godziny powinien otrzymać nawet 2 kg siana przed planowanym treningiem. Jeśli nie jadł przez pół godziny od dwóch, to zmniejszamy dawkę o połowę, natomiast jeśli ma dostęp cały czas, bo jest na pastwisku, ma siano podawane w siatce, albo dostęp do balota, to wystarczy garść sieczki tuż przed jazdą.

Uwaga! Nie karm nigdy konia paszą treściwą z dużą zawartością skrobi i cukru (bazujące na ziarnie) bezpośrednio przed i po jeździe.

Konie które są w ciężkim treningu i dostają wysokoenergetyczne mieszanki bazujące na skrobi i cukrach nie powinny być trenowane do 4-5 godzin po odpasie. Wynika to z faktu, że skrobia i cukry są rozkładane w jelicie cienkim na cukry proste – glukozę. Glukoza jest używana do produkcji ATP – energii, która jest natychmiast dostępna dla komórek, albo jest odkładana “na później” jako materiał zapasowy pod postacią glikogenu. Komórki do funkcji życiowych pobierają glukozę z krwi lub z rezerw glikogenu.

Rozkład skrobi powoduje wzrost ilości glukozy we krwi, co jest bodźcem dla wyrzutu insuliny, które najwyższe stężenie osiągają w ciągu ok 2 godzin po karmieniu.

Działanie insuliny a trening

insulina jest odpowiedzialna za transport glukozy do komórki;
pomaga gromadzić glukozę w wątrobie jako glikogen, który jest swoistym magazynem glukozy;
hamuje uwalnianie glukozy z wątroby oraz jej wytwarzanie;
blokuje wykorzystanie wolnych kwasów tłuszczowych jako nośnika energii;
pomaga magazynować białko i powoduje przyrost masy mięśniowej;

Generalnie insulina mówi organizmowi, że ma gromadzić a nie uwalniać zapasy glukozy. Jeśli więc we krwi konia znajduje się insulina po rozpoczęciu treningu, koń nie jest w stanie zmobilizować zapasów glukozy do spalania i napędzania mięśni podczas pracy (ponieważ insulina mówi mięśniom, aby odkładały całą glukozę). Zdolność konia do spalania tłuszczu jako źródła energii jest również zmniejszona. W rezultacie kiedy zaczniemy trening 1-2 godziny po spożyciu paszy wysokoskrobiowej, koniowi może zabraknąć energii i może się szybko zmęczyć.

Podsumowując

Żołądek konia nie może być pusty, gdyż część bezgruczołowa jest narażona na działanie kwasu solnego, który jest produkowany w części gruczołowej żołądka cały czas. Koń z natury powinien spożywać paszę objętościową cały czas, małymi porcjami z małymi przerwami, najlepiej nie przekraczającymi 2 godzin. Spożywanie długich źdźbeł siana zmusza konia do gryzienia i produkcji śliny, która również zobojętnia działanie kwasu solnego.

Jeśli koń nie jadł siana lub nie pasł się przez 2 godziny lub więcej przed planowanym treningiem należy mu dostarczyć nawet 2 kg paszy objętościowej.

Siano/sieczka z lucerny jest inhibitorem kwasu solnego i najlepiej buforuje śluzówkę przed jego działaniem, dlatego nawet gdy koń ma stały dostęp do siana lub pastwiska, warto przed treningiem zadać garść tego typu paszy, szczególnie gdy ma zdiagnozowaną chorobę wrzodową.

Należy bezwzględnie unikać treningu po skarmieniu paszą wyskoskrobiową, gdyż ok 2 godziny po jej spożyciu następuje wyrzut insuliny, która blokuje wykorzystanie glikogenu z mięśni, a to spowoduje, że koń szybko się zmęczy.