Uważność w pracy z koniem

Uważność w kontakcie z koniem pozwala na połączenie fizyczne i psychiczne, przepływ energii. Jest pierwszym krokiem do zbudowania harmonijnych relacji.

Aby móc porozumieć się z koniem i sprawić, by chciał być w twoim towarzystwie, musisz być spokojny, cierpliwy i obecny. Przed wejściem do stajni musisz uświadomić sobie emocje, w jakich się znajdujesz, bo to na nich będzie opierać się wasza relacja w danym dniu. Trening uważności jest bardzo pomocnym narzędziem.

Co to jest uważność?

Uważność (mindfulness) to umiejętność skierowania uwagi na to, co się dzieje w danej chwili zarówno wokół nas, jak i w nas, bez oceny, w sposób obiektywny.

Co nam daje uważność?

Trening uważności pozwala na uniknięcie schematycznych lub nawykowych reakcji na emocje (szczególnie negatywne), a także ogranicza skłonność do negatywnych myśli, opinii. Uważność pozwala opanować stres niepokój i osiągnąć stan relaksu.

Jak ćwiczyć uważność?

Ćwiczenie uważności może mieć różne formy:

Skupianie się na oddechu — zaobserwowanie, jak powietrze przepływa przez nasze ciało.
Skanowanie całego ciała i uświadomienie sobie jak się ono czuje, czy są w nim jakieś napięcia.
Uważność można ćwiczyć podczas wykonywania codziennych czynności, które nas odprężają i skupieniu się na nich, np. zaparzanie kawy, przygotowanie ulubionego dania, spacer w parku, obserwacja nieba i płynących po nim chmur.
Kontakt z końmi — konie to zwierzęta żyjące tu i teraz — nie rozpamiętują przeszłości ani nie planują przyszłości. Są obecne, skupione na czasie teraźniejszym, dlatego obserwacja ich zachowań jest świetnym przykładem jak być uważnym.

Dlaczego uważność jest potrzebna podczas pracy/kontaktu z koniem?

Konie są bardzo wrażliwe. Jako zwierzęta uciekające mają bardzo wyczulone zmysły. Cały czas „skanują” teren i szybko przechodzą ze stanu spoczynku w stan ucieczki, jeśli czują się zagrożone. Z drugiej strony mają umiejętność samoregulacji, czyli powrotu do stanu relaksu. Szukają bezpieczeństwa, które zapewnia im stado. Konie komunikują się między sobą i wysyłają sobie informacje, które je pobudzają, ostrzegają, ale też wzajemnie się uspokajają. Konie dążą do relaksu i wyciszenia i takich sygnałów poszukują również w nas. Jeśli przyjeżdżamy do stajni z całym bagażem emocji oraz nie dokonamy wcześniej autorefleksji i nie spróbujemy się wyciszyć, przeniesiemy nasz stan emocjonalny na konia, co będzie miało wpływ na jego zachowanie.

Uważność to także skupienie się na koniu. Bycie mentalnie z koniem, a nie z telefonem, albo z koleżanką w stajni jest podstawą nawiązania relacji. Nie oczekuj, że koń będzie szukał w tobie oparcia i czytał twoje wskazówki, jeśli nie jesteś skupiony na tym, co chce Ci sam zakomunikować. Nikt nie lubi rozmawiać, kiedy druga osoba jest myślami w innym miejscu, lub tkwi z nosem w telefonie. Skupiony koń będzie podążał za tobą i twoimi wskazówkami zarówno podczas pracy z ziemi, jak i podczas jazdy. Skupiony koń jest pod kontrolą. Jeśli umiesz opanować jego emocje, umiesz opanować konia.

Aby umieć kontrolować emocje konia, najpierw musisz umieć kontrolować swoje emocje, swoje ego i być cierpliwym. Musisz nauczyć się być świadomym mowy ciała konia, jak i swojej, umieć kontrolować swoją energię. To jak się porozumiewasz, jak dotykasz konia, ma wpływ na wasze relacje.

Jak być świadomym i uważnym w relacji z koniem?

Odłóż telefon po przyjściu do stajni.
Zanim skonfrontujesz się z koniem, przyjrzyj się swoim emocjom. Zastanów się, jakie wydarzenia z ostatnich dni mogą mieć na nie wpływ. Jak określisz swój stan — radość, smutek, żal, złość, strach. Zauważ, jaką masz energię — wysoką, bo jesteś zdenerwowana, zła, podniecona, czy niską — jesteś zrelaksowana, albo wręcz zmęczona, apatyczna, senna.
Pamiętaj, że twój stan emocjonalny może wpłynąć na konia, dlatego zadbaj przed interakcją o własny relaks, wyciszenie. Jeśli masz podwyższoną energię, jesteś zła, lepiej nie wchodź od razu w interakcje z koniem. Zacznij wasz kontakt od obserwacji.
Skup się na oddechu — czy jest przyspieszony, czy spokojny.
Jak się czuje twoje ciało — czy cię coś boli, czy masz jakieś napięcia?
Przyjrzyj się koniowi i otoczeniu, w jakim się znajduje w chwili waszego pierwszego kontaktu:

Co robi, w jakim jest otoczeniu, na czym skupia uwagę?
Jaki ma nastrój?
Czy jest zrelaksowany, czy czymś zaniepokojony?

Oznaki relaksu — opuszczona szyja, luźna dolna warga, przymknięte oczy, miękkie spojrzenie, jedna tylna noga odciążona;

Oznaki uwalniania napięcia — ziewanie, oblizywanie, przeżuwanie, wzdychanie, głośnie wypuszczanie powietrza/ parskanie;

Obserwuj konia w stadzie — jak się zachowują, kiedy są pobudzone i pojawia się napięcie, jak się samoregulują i dążą do relaksu, jakie wysyłają sygnały uspokajające.

Przyjrzyj się, jak koń reaguje na twój dotyk — czy go akceptuje, czy unika. Czy podczas dotyku koń jest spięty, czy go coś boli? Zastanów się, z jaką intensywnością dotykasz konia i jakie są twoje emocje. Pomyśl jakie emocje pojawiają się, kiedy koń od ciebie odchodzi.

Konie jako zwierzęta uciekające są bardzo wyczulone na zmiany zachodzące w środowisku. Muszą uczyć się, jak radzić sobie z własnymi lękami oraz stresem, dlatego po każdym podniesieniu energii dążą do samoregulacji i wyciszenia. Tego samego pragną w kontakcie z człowiekiem. Odbierają sygnały, jakie im wysyłamy, a często robimy to nieświadomie. Musimy pamiętać, że konie są zwierciadłem naszych zachowań emocji, dlatego tak ważna jest umiejętność diagnozowania naszego stanu emocjonalnego i kontrola impulsywnych zachowań.

Umiejętność skupiania na sobie uwagi konia jest fundamentem pracy i komunikacji. Aby skupić na sobie uwagę konia, musimy być obecni i uważni na to, co robimy i na sygnały jakie wysyła do nas koń.

Przebywanie wśród koni uczy cierpliwości, spokoju, komunikacji, zachowań społecznych oraz stawiania granic.