Jak długo żyją konie?

Średnia długość życia konia

Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci rola konia w życiu człowieka uległa zmianie. Konie ze zwierząt gospodarskich zyskały status towarzyszących. Są członkami rodziny i pupilami, których los i zdrowie leży nam na sercu. 

W przeszłości konie żyły średnio 20 do 25 lat ale obecnie ich długość życia wynosi między 25 a 30. Konie żyją dłużej dzięki właściwej opiece. Coraz chętniej też poświęcamy czas, aby poznać ich potrzeby wynikające z przynależności do gatunku. Zapewnienie odpowiedniego dobrostanu jest niezbędne dla ich zdrowia fizycznego i psychicznego. 

Konie, którymi opiekuje się człowiek, żyją dłużej, niż dzikie konie. Mustangi dożywają średnio 15 lat. Nie wszystkie rasy mają taką samą długość życia. Konie mniejszych ras i prymitywne, jak fiordy, islandery, hucuły dożywają 30-35 lat.

Jednak tylko 0,6% koni umiera ze starości. Główną przyczyną śmierci są choroby oraz urazy. Po analizie wyników sekcji zwłok przeprowadzonych u 241 koni w wieku od 15 do 35, badacze w USA stwierdzili, że najczęstszą przyczyną zgonów były choroby układu pokarmowego. (Causes of Death in Older Horses Examined)

Kolejnymi głównymi przyczynami eutanazji były choroba Cushinga, kulawizna i ochwat, nowotwory i zaburzenia neurologiczne.

Najstarsze konie

Najstarszym koniem, jaki kiedykolwiek żył, był Old Billy – ogier rasy Shire. Przez całe życie ciężko pracował holując barki po kanałach rzecznych w Londynie w XVIII wieku. Na emeryturze spędził zaledwie kilka lat. Zmarł w wieku 62 i jest zapisany w Księdze Rekordów Guinnessa, jako najdłużej żyjący koń na świecie.

Drugim najstarszym koniem był Sugar Puff – kuc szetlandzki. Urodził się w 1951 roku, zmarł w 2007 roku w wieku 56 lat.

Wiek konia w przełożeniu na wiek człowieka 

Na pierwszy rok końskiego życia przypada intensywny rozwój. Roczniaki to odpowiedniki 6 latków. Dwulatki to nastolatki – mają 13 lat w ludzkiej skali. Na jeden rok konia w wieku od 2 do 5 lat przypada 5 lat ludzkich. Aby obliczyć odpowiednik wieku dorosłego konia  należy pomnożyć jego wiek przez 2,5 lub 3. 

Etapy dojrzałości u koni

Na cykl życia konia składają się 4 fazy:

• narodziny
• dorastanie i wiek młodzieńczy (adolescencja)
• dorosłość
• starość

Źrebakiem nazywamy konia od urodzenia do odsadzenia (odłączenia od matki). W stadninach źrebięta zwykle odsadza się w wieku 6 miesięcy. Takie konie to odsadki. Kiedy kończą rok nazywamy je roczniakami, a kiedy mają dwa lata odpowiednio dwulatkami. 

Konie przez pierwsze dwa lata rosną bardzo intensywnie. Wyglądają nieproporcjonalnie i brakuje im koordynacji. W wieku 3 lat tempo wzrostu zwalnia, ale nie jest zakończone. 

Końska młodzież w wieku 3-4 lat nazywana jest potocznie młodziakami. To wtedy większość koni zaczyna pracę w klasycznych konkurencjach jeździeckich, aczkolwiek coraz więcej osób skłania się do rozpoczęcia treningów i pracy pod siodłem kiedy koń osiągnie właściwą dojrzałość, średnio w wieku 4-5 lat.

Konie mniejszych ras i prymitywne dojrzewają później niż konie gorącokrwiste. Rasy zimnokrwiste są już dojrzałe w wieku 4 lat. 

Konia w wieku 10 lat uważa się za dojrzałego – w średnim wieku, a 20 latka za seniora. U koni, jak i u ludzi, można zauważyć symptomy starzenia się.

Oznaki starzenia się koni

• problemy z utrzymaniem linii mięśni grzbietu
• atrofia mięśni
• siwe włosy w grzywie i ogonie
• wolniejsze żucie
• problemy z zębami
• problemy z utrzymaniem kondycji, szczególnie w okresie zimowym
• stany zapalne stawów
• sztywny chód
• problemy z termoregulacją zimą

Co wpływa na długość życia konia?

Nie ma jednego czynnika, który decyduje o końskiej długowieczności. Z pewnością długość życia jest uwarunkowana genetycznie i zależy od rasy konia. 

Obciążenie pracą ma również ogromny wpływ na końskie zdrowie. Mamy wiele ras, które są hodowane do określonych zadań i dyscyplin sportowych. 

Na pewno konie sportowe, w ciężkiej pracy są bardziej narażone na kontuzje i ich organizmy szybciej się eksploatują. Niestety bywa też i tak, że konie które uległy kontuzji wykluczającej z użytkowania albo nie przynoszą już dochodów ani na torze ani na parkurze lub nie mogą pracować w szkółce lub ciągnąć bryczki z turystami, nie mają zapewnionej należytej opieki i tzw. “emerytury”, kończąc swoje życie jako kotlet lub karma dla psa.

Właściwa pielęgnacja oraz opieka weterynaryjna z pewnością wpływa na długość i komfort życia konia.  Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o końskich potrzebach przeczytaj artykuły:

Prawidłowe żywienie to klucz do końskiego zdrowia. Obszerne informacje na ten temat znajdziesz w artykule

Większości chorób wpływających na długość życia konia można byłoby uniknąć, gdyby konie były karmione zgodnie z ich naturą i pracą układu pokarmowego. 

W tym artykule poznasz podstawy właściwego żywienia koni:

Tutaj przeczytasz o najczęstszych  błędach żywieniowych

Czy można wydłużyć końskie życie?

Starzenie się jest procesem fizjologicznym, którego nie da się uniknąć. Nikt nie wymyślił eliksiru nieśmiertelności, jednak jest wiele dobrych praktyk, wspierających zdrowie i witalność konia:

• profilaktyka dentystyczna – zepsute zęby, ropnie, nie tylko uniemożliwiają pobieranie pokarmu, ale są przyczyną stanów zapalnych w całym organizmie i chronicznego bólu;
• odpowiednie żywienie – stały dostęp do paszy objętościowej i świeżej wody, ograniczenie skrobi (zbóż) w diecie konia, suplementacja witaminami i minerałami;
• przestrzeganie kalendarza odrobaczania i szczepień;
• dbanie o kopyta – regularne werkowanie;
• regularny ruch i trening dostosowany do wieku i kondycji konia – jest on niezbędny aby zapewnić produkcję mazi stawowej, szczególnie u koni ze zwyrodnieniami i stanami zapalnymi stawów; 
• chów zgodny z potrzebami bytowymi – jak najdłuższe padokowanie, dostęp do pastwiska, kontakt z innymi końmi, nieprzetrzymywanie koni w boksie;

Podsumowując

Średnia długość życia koni wynosi od 25 do 30 lat. Jednak ich długowieczność i witalność zależy od naszej opieki. Odpowiednie warunki bytowe, dieta, opieka medyczna, ruch przyczyniają się do poprawy długości i jakości życia.