Podstawy żywienia koni dla początkujących

Właściwe żywienie konia jest kluczowe dla jego zdrowia i dobrego samopoczucia. W tym artykule przedstawimy podstawy żywienia koni, aspekt często niedoceniany przez wielu początkujących opiekunów. Pierwszym krokiem w edukacji jest zrozumienie, co jedzą konie i jak działa ich układ pokarmowy.

Co jedzą konie?

Podstawą diety konia powinno być włókno, czyli siano i/lub trawa, a także sól i woda. Do tej diety konieczny jest dodatek suplementów witaminowo-mineralnych oraz innych źródeł energii (sieczki z lucerny, wysłodki, ziarna zbóż, nasiona roślin oleistych, oraz oleje lub produkty uboczne powstające w procesie tłoczenia oleju – makuchy), jeśli samo siano i pastwisko są niewystarczające, na przykład w przypadku koni w treningu, rosnących, klaczy ciężarnych lub karmiących, koni zbyt chudych lub chorych, lub kryjących ogierów.

Dodatkowe źródła włókna:

Sieczki z traw lub lucerny.
Wysłodki buraczane jako wysoko włókniste źródło energii.

Inne źródła energii pochodzą albo z tłuszczów albo z węglowodanów niestrukturalnych (skrobi i cukrów). Źródłem skrobi jest ziarno zbóż (owies, jęczmień, kukurydza) a tłuszcze dostarczane są pod postacią nasion roślin oleistych (np. słonecznik) lub olejów.

Źródła energii podawane jako pasza treściwa:

Pasze gospodarskie: owies, mikronizowany jęczmień, mikronizowana kukurydza, otręby pszenne, śruta sojowa, otręby pszenne, owsiane, ryżowe;
Gotowe mieszanki: musli lub granulaty, zawierające dodatek witaminowo-mineralny.
Oleje lub nasiona roślin oleistych: olej lniany, olej sojowy, siemię lniane, ziarno słonecznika.

Komponenty paszowe

konie wybuchowe powinny unikać owsa, kukurydzy, które zawierają dużo skrobi; warto w takim przypadku zastosować składniki zawierające więcej włókna, np.: wysłodki, granulat z trawy, granulat z lucerny, łuski owsa, otręby pszenne, owsiane, ryżowe; aby uzupełnić kalorie możemy również podawać takim koniom oleje, które są źródłem wolno uwalnianej energii;
konie z problemami metabolicznymi i wrzodowe również powinny unikać paszy treściwej opartej na ziarnie zbóż. Energię powinny uzyskiwać z włókna i tłuszczu oraz mieć dostarczane dobrej jakości białka, np. z sieczek z lucerny, która ma właściwości buforujące, co jest szczególnie ważne dla koni wrzodowych;
koniom chudym warto zadawać mieszanki o zwiększonej ilości białka, opartych na soi, grochu, siemieniu lnianym, ziarnie słonecznika;
konie, które są w regularnej, umiarkowanej pracy i nie są wrażliwe na skrobię, mogą mieć zadawany owies (do tego odpowiedni balancer lub koncentrat witaminowo-mineralny) lub pasze gotowe bazujące na mikronizowanych ziarnach zbóż z dodatkiem sieczki.

Więcej na temat wyboru paszy dowiesz się w tym artykule: Jak wybrać odpowiednią paszę dla konia?

Białko w diecie koni

Białko jest niezbędne dla budowy kości, tkanek i mięśni. Konie rosnące, klacze karmiące oraz konie wymagające budowy masy mięśniowej potrzebują białka z dodatkowych źródeł, jak soja, lucerna, siemię lniane oraz drożdże.

Kompletne informacje o białku w żywieniu koni znajdziesz w tym artykule: Białko w diecie konia

Ile jedzą konie?

Konie powinny spożywać siano w ilości 2% swojej masy ciała dziennie. Zawartość suchej masy w trawie to 18-22%, więc konie na pastwisku mogą zjeść od 25 do 40 kg zielonki dziennie. Zapotrzebowanie na energię zależy od kondycji i wykonywanej pracy.

Jak karmić konia?

Małe i częste posiłki są dla koni bardziej naturalne.
Paszę treściwą podziel na 2-3 posiłki dziennie.
Ogranicz ilość skrobi w diecie.
Karmienie według wagi, a nie miarek.
Określ wagę i kondycję konia.
Konie w zimnej i wietrznej pogodzie potrzebują więcej paszy objętościowej.
Nie karm treściwym przed i po treningu.

Pamiętaj, że każdy koń jest indywidualny i jego potrzeby żywieniowe mogą się różnić. Ważne jest, aby dostosować dietę do jego specyficznych wymagań, które wynikają z wielu czynników, takich jak wiek, rasa, stan zdrowia, poziom aktywności oraz warunki środowiskowe.

Warto również zapoznać się z najczęstszymi błędami żywieniowymi koni. Te informacje znajdziesz tutaj https://equizen.pl/bledy-w-zywieniu-koni/

Zapotrzebowanie na kalorie, aminokwasy, minerały i witaminy:

Klacze ciężarne, karmiące, rosnące konie, ogiery rozpłodowe oraz konie w regularnym, intensywnym treningu mają zwiększone zapotrzebowanie na kalorie oraz dodatkowe składniki odżywcze.
W chłodniejszych warunkach pogodowych konie wymagają większej ilości paszy objętościowej, aby utrzymać odpowiednią temperaturę ciała.

Praktyczne wskazówki dotyczące karmienia:

Zapewnij stały dostęp do świeżej wody i soli.
Regularnie sprawdzaj stan zdrowia konia, obserwując jego apetyt, wagę i zachowanie.
Unikaj gwałtownych zmian w diecie, wprowadzaj nowe pasze stopniowo.Okres adaptacji zwykle trwa ok 10-15 dni.
Upewnij się, że pasze są świeże, bez pleśni i zanieczyszczeń.

Monitorowanie kondycji konia:

Regularnie oceniaj kondycję konia (BCS – body condition score), aby upewnić się, że jest ona optymalna.
Dostosuj dietę w zależności od zmian w kondycji fizycznej konia.

Podsumowanie

Prawidłowe żywienie jest kluczowe dla zdrowia i dobrego samopoczucia konia. Zapewnienie zbilansowanej diety, dostosowanej do indywidualnych potrzeb konia, jest niezbędne do utrzymania go w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Regularne konsultacje z weterynarzem lub specjalistą ds. żywienia koni mogą pomóc w opracowaniu i dostosowaniu odpowiedniego planu żywieniowego. Pamiętaj, że zdrowe żywienie to inwestycja w długotrwałe zdrowie i szczęście Twojego konia.